Bayramda yola çıkacaklar dikkat

Ramazan bayramı için yolculuk yapacaklara uyarılarda bulunan uzmanlar, özellikle uykusuz araç kullanımına ve uykusuzluk sonucu gelişen trafik kazalarına dikkat çekiyor.

UZMANLAR UYARDI
Trafik kazalarının en önemli nedenlerinden birinin uyku problemleri olduğu biliniyor. Uyku problemleri olan sürücülerin mutlaka uyku ile ilgilenen bir hekim tarafından değerlendirilmesi, ihtiyaç duyulduğunda ise uyku testi yapılması gerektiğini söyleyen Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Fuat Özgen, uykunun, sadece dinlenme değil aynı zamanda fiziksel ve zihinsel yenilenmenin gerçekleştiği, tekdüze olmayan farklı dönemleri içinde barındıran hayati ve kaçınılmaz bir süreç olduğunu söyledi. Kaliteli uykunun beyin ve dolayısıyla vücudun bütün fonksiyonlarının doğru tamamlanması için şart olduğunu vurgulayan Dr. Özgen, şöyle konuştu: “Uyku yoksunluğu veya kalitesiz uyku sonrası, ertesi gün yorgunluk, halsizlik, dikkat, konsantrasyon veya bellek bozukluğu, sosyal, ailesel, mesleki veya akademik performansta bozulma, duygudurum bozuklukları, gündüz uykululuğu, davranışsal sorunlar (dürtüsellik, agresyon), motivasyon, enerji ya da inisiyatif almada azalma, hata/kaza yapmaya eğilimli olma gibi sonuçlar ortaya çıkmaktadır.”
TRAFİK KAZALARININ EN ÖNEMLİ NEDENLERİNDEN BİRİ
Tüm dünyada ölümcül sonuçlara neden olabilen trafik kazalarının üçte birinden uyku problemlerinin sorumlu olduğunu aktaran Dr. Özgen, “Uykusuzluk (insomni), uyku apnesi, periyodik ekstremite hareket bozukluğu, narkolepsi, sirkadiyen ritim bozuklukları (jetlag, vardiyalı çalışma sistemi) kaza riskini artıran uyku problemlerindendir. Trafikte araç kullanırken, dikkat, konsantrasyon, hızlı karar verebilme, motor koordinasyon oldukça önemlidir ve uyku halinde tüm bu yetenekler zayıflar, hatta ortadan kalkar. En çok rastlanan uyku bozukluklarından insomni, nüfusun yüzde 10’unu etkiliyor. Yetişkin nüfusun yüzde 4’ünü etkileyen obstrüktif uyku apnesi ise sıklıkla uyku sırasında solunum yolunun tekrarlayan tıkanmaları ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Gece kaliteli uyku uyuyamayan kişilerde gündüz aşırı uyku hali, dikkat dağınıklığı, konsantrasyon güçlüğü, unutkanlık, sinirlilik, kişilik değişikliği sıklıkla görülüyor. Tüm bunlar ise trafik kazası yapma olasılığını 3 ile 7 kat artırıyor.
“KAZALARIN YÜZDE 73’Ü AZALIYOR”
Buna karşın hastalığın tedavi durumunda kazaların görülme oranı yaklaşık yüzde 73 azalıyor. Trafik kazaları riskini belirgin oranda artıran ve tedavi ile düzelebilen uyku apnesendromunun ehliyet düzenlemeleri içinde yer alması ve uyku apnesi kuşkusu olan sürücülerin ve sürücü adaylarının uyku testi ile değerlendirilmesi toplum sağlığı açısından çok önemlidir.”
“UYKUSUZKEN DİREKSİYON BAŞINA GEÇMEYİN”
Uyku bozuklukları dışında pek çok kronik hastalık veya durumda da gündüz aşırı yorgunluk ve buna bağlı uykulu araç kullanmanın görülebildiğini dile getiren Özgen, “Yorgunluk, direkt hastalığa bağlı olabileceği gibi hastalığın veya kullanılan ilaçların uyku kalitesini bozmasından da kaynaklanabilir. Hasta, gece iyi uyuyamadığı için gündüz yorgun ve uykulu hisseder. Bu nedenle uzun yolculuklar öncesi araç kullanacak kişinin mutlaka uykusunu almış olması ve yolculuğa dinlenmiş çıkması gerekir” uyarısında bulundu.